Hafızlık Kur’ân Kurslarında Karşılaşılan Problemler ve Çözüm Önerileri (Burdur Örneği)

Özet

Allah Resulü, yaşadığı devre kadar insanlığın tefekkür ve yaşam bakımından Allah-ü Teala Hz. Peygamber aracılığı ile insanlara bir hayat kaynağı ve rehber olarak Kur'ân-ı Kerimi indirmiştir. Hz. Peygamber (sav) de kendisine nazil olan ayetleri hem ezberlemiş hem de çevresindeki insanlara tebliğ etmiştir. Tebliğine olumlu cevap veren ve İslam’la müşerref olanlara da kendisine indirilen ayetleri ezberletmiş ve aynı zamanda da yazı bilenlere yazdırmıştır. Bu şekilde Kur'ân, diğer ilahi kitapların başına gelen tahribattan ve unutulmaktan korunmuştur. Bu muhafaza şekli de Kur'ân hafızlığını ve hafızlık geleneğini ortaya çıkarmıştır. Hz. Peygamberin (sav) nübüvvetinin Mekke döneminde başlayan Kur'ân’ı ezberleme ve hafızlık faaliyeti Medine de Mescid-i Nebevini bitişiğine yapılan Suffe’de Kur'ân’a karşı ayrı bir muhabbet besleyen Suffe ashabında devam etmiştir. Kur'ân’ı ezberleme, anlama ve hayata yansıtmada çok gayretli olan bu sahabilerin özel bir de hocaları ve rehberleri vardı ki o da Hz. Peygamber (sav) idi. Dolayısıyla Hz. Peygamberi (sav) ilk Kur'ân öğreticisi, Suffeyi Kur'ân Kursu, Ashab-ı Suffeyi de Kur'ân Kursu öğrencileri ve İslâmî ilimlerin ilk taliplileri olarak görebiliriz. Hz. Peygamber (sav) bu kursta sadece eğitim öğretim faaliyetiyle değil, kursun ve bu kursta öğrenim gören öğrencilerin tüm sorunlarıyla da yakından ilgilenmiştir. Hz. Peygamber (sav) devrinde başlayan Kur'ân’ı öğrenme, öğretme ve hıfz etme geleneği zamanla daha kapsamlı ve sistemli hale gelmiştir. O günden bugüne her devrin şartları ve imkanları ölçüsünde devam edegelen Kur'ân hizmeti, günümüzde ülkemizin dört bir köşesine Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açılan kız ve erkek Kur'ân Kurslarında, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı proje İmam-Hatip okullarında devam etmektedir. Yine sivil toplum kuruluşları tarafından açılan veya desteklenen Kur'ânKurslarında da Kur'ân’a karşı yapılan bu hizmet devam ettirilmektedir. İnsanın bulunduğu her yerde bazı sorunların olması çok normaldir. Önemli olan bu sorunların farkına varabilmek ve çözüm için gayret göstermektir. Hafızlık eğitim ve öğretim faaliyetinin yapıldığı Kur'ân Kursları da bazı problemlerin yaşandığı mekanlardandır. Bu çalışmahafızlık Kur'ân Kurslarında karşılaşılan problemleri tespit etmek ve bu problemlere imkan dahilinde çözüm önerileri getirebilmeyi amaçlamaktadır. Çalışma Burdur İl Müftülüğüne bağlı Bölge Yatılı Erkek Kur'ân Kursu ile sınırlı tutulmuştur. Bu maksatla meselenin idari yönünü ortaya koymak üzere öncelikle Burdur İl MüftülüğündeKur'ân Kurslarından sorumlu yönetici ile konu ile ilgili olarak mülakat yapılmış, idare açısından hafızlığa dair problemler ve çözüm önerileri alınmaya gayret edilmiştir. İkinci aşamada kursta hal-i hazırda eğitim faaliyetini sürdürmekle yükümlü hocalara daha önce hazırlanan değerlendirme şablonu esas alınarak sorular yöneltilmiş, verilen cevaplar doğrultusunda meselenin öğretici boyutu ortaya konmaya çalışılmıştır. Konunun veli tarafıyla alakalı olarak ise bu kursta hali hazırda eğitim alan öğrenci velileri ve daha önce bu kursta öğrencisi bulunup hafızlığını tamamlamış veya hafızlığı herhangi bir sebeple bırakmış öğrenci velileri ile görüşülmüş, devam edenlerin düşünceleri alınmış, bırakanların ise neden eğitimi sürdürmedikleri saptanmaya çalışılmıştır. Son olarak da hem hafızlığa devam eden hem de bir sebeple bırakmış öğrencilerin konu hakkındaki görüşlerine başvurulmuştur. Tüm bu elde edilen veriler ışığında çalışmanın çerçevesi şu şekilde teşekkül etmiştir: Öncelikle hafızlık yatılı Kur'ân Kurslarında karşılaşılan temel problemleri tespit sadedinde öğrenci kaynaklı problemler, ardından idare, mevzuat kapsamında zuhur eden sorunlar ve aile kaynaklı meseleler ortaya konulmaya gayret edilmiştir. Sonrasında Bölge Yatılı Kur'ân Kursu öğreticilerinin mesleki yeterlilik bakımından durumunu tespit amacıyla yapılan ankete dair cevaplara ve yorumlara yer verilmiştir. Akabinde ise konu ile ilgili veli görüşleri zikredilmiş, hafızlık eğitiminin nasıl daha kaliteli bir hale getirilebileceğine dair çözüm önerileri sunulmuştur.