Zihniyet ve Din İslam Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı

Zihniyet ve Din İslam Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı, Sabri F. Ülgener, Derin Yayınevi, 2006, 186 sayfa, (ISBN: 975-6463-65-1).

Özet

Bu çalışmada Sabri Ülgener’in Zihniyet ve Din İslam Tasavvuf ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı isimli çalışma konu edinilmiştir. Zihniyet kavramının sosyolojik bağlamda tanımlamasını yapan yazarın bu çalışmadaki çıkış noktası, din kurumunun toplumsal değişme ve çözülme süreçlerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu yansıtabilmektir. Bu doğrultuda yaşanan modernleşme, sekülerleşme vb. süreçler karşısında bireylerin ve toplumların dış dünyada meydana gelen bir takım olayları algılama ve anlayabilme biçimlerini etkileyen başat unsur din veya inanç kurumudur. Osmanlı toplumunun neden kapitalist bir ekonomik modele geçemediğini inceleyen araştırmacıya göre Batıni karakterli tasavvuf anlayışı dünya yaşamını öteleyen ve ölüm sonrası yaşama odaklanan bir dünya görüşüne sahiptir. Bu Batıni karakterli yaşam tarzı, değerler, norm ve yaşam biçimi olarak azla yetinen, üretimin güçlendirilmesi ve sürdürülebilir kalkınması gibi amaçlara sahip olmayan bir tipolojik karakter üretmiştir. Yazara göre psikolojik, sosyal ve tarihsel sebeplerle kendini gerçekleştirme gibi bir zihniyete sahip olmayan bu düşünce biçimi, iktisadi geri kalışın sebebidir. Nitekim zihniyet değerler, inanç, gelenek, çevresel koşullarla şekillenebilen bir olgudur.