İnsan-ı Kâmil Modeli Olarak Hz. Muhammed’in (sav) Örnek Şahsiyeti

Özet

Allah Resulü, yaşadığı dönem boyunca beşeriyetin tefekkür ve tezekkür yönünden insanlığa her yönuyle güzel bir örnek olmuştur. Beşeriyetin gündelik hayatında insanlık ilişkilerinde nasıl olması gerektiğine dair örnek bir şahsiyet ve kıyamete kadar son peygamber olarak gönderilmiştir. İslam ahlakını teoriden pratiğe aktarılarak ve diğer ahlaki sistemlerden üstün olan da Hz. Peygamber’den bize tevarüs eden üstün bir ahlakıdır. Hz. Peygamber’in hayatındaki ölçü ve kıstaslar, hâl ve davranışlar; asırlar boyunca korunarak günümüze kadar ulaşmıştır. Peygamber Efendimizin hayatının her evresi, insan yaşantısındaki her  devre ve aşaması için  bizlere pek çok örnek davranış sergilemektedir. Bundan dolayı O’nun hayatı hangi kademe ve durumda bulunursa bulunsun tüm insanlığı kuşatmaktadır. Ayrıca Peygamberimizin hayatı kulların kendi istidatları ölçüsünde taklit edebilecekleri fiilî, müşahhas ve mükemmel bir örnek teşkil etmektedir. Yani İslam dinini her insanın rahatlıkla anlayabilmesi için Allah Resulü’nün hayatı bir model olarak uygulaması için beşeriyete sunulmaktadır. Cenab-ı Hak bütün bu hususlarda Peygamberimizin hayatını bize örnek olarak göstermektedir. Bu bağlamda beşeriyete miras olarak kalan en büyük insan-ı kâmil, zarif ve nezih yaşantısıyla Hz. Peygamber’dir (sav). Yüce Allah’ın insanlığa göndermiş iman esasını başında olduğu olduğu peygamberlere iman onlara inanmayı, onları tanımayı ve bilmemizi gerektirir.  Peygamberler zincirinin son halkası olan Hz. Muhammed’e (sav) iman, itaat ve ittiba etmek bütün Müslümanlar için birer vecibe ve imanın gereğidir. Bunu hakkıyla yerine getirmemiz için onu yakından tanımak, getirdiği risaleti doğru anlamak gerekmektedir. Dolayısıyla Müslümanlar yaşantılarının her kademesinde Kur’an-ı Kerim’in emir ve yasaklarına ittiba etmelidirler. Bunun yanında Hz. Muhammed’i (sav) hayatını kendilerine model bir şahsiyet olarak yaşantısı boyunca uygulamaya gayret etmelidirler. Yüce kitabımız Kur’ân-ı Kerim insanlığı kamil bir seviyeye getirerek Yüce Allah’ı ve Peygamber’i bizlere tanıtan ilahi bir kelamdır. Yüce Allah insanı beden ve ruh oluşumuyla mükemmel bir şekilde yaratarak dünyada kendisine vekil tayin etmiştir. İnsanoğlu, günlük yaşantısının her kademesinde Allah’ı tanıması ve Peygambere itaat etmesiyle kulluk vazifesini yerine getirmiş olmaktadır. Tasavvufta insan-ı kâmil tabiri önemli bir hususu oluşturmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de zikredilmese de dayandığı yer ve asıl kaynağı Kur’an-ı Kerim’dir. Dolaysıyla Yüce Kitabımız Kur’an-ı Kerim’de zikredilen fazilet, ihsan, ihlas, temiz kalp, Allah korkusu ve kalbin titremesi gibi ifadeler kamil bir insan-ı işret etmektedir. Yüce Allah Hz. Peygamberi örnek bir şahsiyet olarak insanlığa göndererek ve O’nu vahiyle mücdeleyerek insanlığın yaratılıştan itibaren insan-ı kamil vasfını muhafaza etmektedir. Allah Resulû yaratılanların en güzeli, en  kamili ve en merhametlisidir. Dolaysıyla İnsan-ı kamil, Yüce Allah’ın her mertebedeki tecellilerine nail olan kul anlamında bir tasavvuf terimi olarak ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda en başta insan-ı kamil olan Rahmet Peygamberidir. Bundan dolayı O’na tâbi olunmadan kâmil bir insan olmak mümkün olmayacaktır. Yüce Allah bütün mahlukata rahmetiyle muamele etmektedir. İnsan-ı Kamil olmanın şartları Kur’an ve sünnette yer almaktadır. İman ve salih amel ise kamil bir insan olmanın ön şartlarından biridir. Salih bir amel, nefsin tezkiyesi ve ibadetlerin doğru olmasına bağlıdır. Allah kullarına kendini ve kainatı bilmesi için akıl vermiş ve vahiy ile bunu hatırlatarak desteklemektedir. Bu bağlamda ilk başta insan-ı kamil olan Hz. Peygamberdir. Hz. Peygamber’den sonra gelen insanlar insan-ı kamil olma potansiyeline sahiptir. Bu seviyeye ulaşmak ise nefsi kötü alışkanlıklardan arındırarak ve Allah ve Resulû ile berabek olmaktan geçmektedir. Allah salih amel işleyeyenler için büyük fazilet tabirini kullanmaktadır. Kul, aciz olduğunu bilmek suretiyle Rabbinin yüceliği karşısında sorumlu olduğunu farkına varır. Kamil olan ınsanlar kimseye zarar vermezler. Bu kulların vasıfları ise takva, adalet, salih amel ve güzel ahlaktır. Yüce Allah kullarını yapabileceklerinden sorumlu tutmaktadır. Dolaysıyala insanoğlu kulluk bilincine vararak bu sorumlulukları yerine getirmek suretiyle insan-ı kamil seviyesine ulaşmaktadır.